Artykuł ten stanowi pierwszą część z dwuczęściowego cyklu poświęconego gospodarce odpadami medycznymi. Poniższy tekst dotyczy charakterystyki i właściwości odpadów medycznych, czyli odpadów powstających w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i prowadzeniem badań naukowych w zakresie medycyny. W strumieniu odpadów medycznych można wyróżnić trzy najważniejsze kategorie – odpady medyczne zakaźne, odpady medyczne niebezpieczne (o właściwościach innych niż zakaźne) oraz odpady medyczne inne niż niebezpieczne. Ten zasadniczy podział jest widoczny w klasyfikacji odpadów medycznych znajdującej się w polskim prawie, jak również w wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Najbardziej problematycznym rodzajem odpadów medycznych są odpady o właściwościach zakaźnych (szczególnie te o ostrych końcach). Wynika to z ryzyka dla ludzi mających do czynienia z tymi odpadami oraz w przypadku Polski ze skali zjawiska (ponad 94% wszystkich wytwarzanych odpadów medycznych stanowią odpady zakaźne). Znajomość charakterystyki i właściwości odpadów medycznych wydaje się być kluczową kwestią w doborze odpowiednich metod powstępowania z nimi. Metody te, odniesione do poszczególnych rodzajów odpadów medycznych,  zostaną omówione w drugiej części cyklu.